Amaç:

Üriner sistem taşları pek çok subtipten oluşmaktadır. Taşların kimyasal bileşiminin önceden bilinmesi, taşın kırılganlığının saptanması ve hastaya uygulanacak tedavinin ve profilaktik yaklaşımın belirlenmesinde anahtar faktördür. Bu sayede medikal tedavi alabilecek hasta grubu belirlenebilmekte ve bu hasta grubunun tekrarlayan görüntüleme işlemlerinden uzak durması ve geri ödeme kurumları tarafından yapılacak maliyetin azaltılması sağlanabilmektedir. Bu çalışma ile Hounsfield unite değerlerine göre taş tipinin öngürülmesi amaçlanmaktadır.

Yöntem:

2013-2017 yılları arasında ürolitiazis saptanan ve bu taşlara yönelik biyokimyasal analiz geçiren 18-70 yaşları arasında 106 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastaların kontrastsız bilgisayarlı tomografi görüntüleri retrospektif olarak incelendi. İş istasyonunda bilgisayarlı tomografi görüntülerindeki kalküllerin dansite ölçümleri, kemik pencere ön ayarında, standart büyütme altında, kalkülün en dens yerinden yapıldı. Dansite ölçümü dışında, taş lokalizasyonu, en büyük çapı da belirlendi. Ölçülen değerler ile kalkülün kimyasal analiz sonuçları karşılaştırıldı.

Bulgular:

Taş analizi sonuçlarına göre 11 kalsiyum fosfat, 18 kalsiyum oksalat monohidrat-dihidrat, 42 kalsiyum oksalat monohidrat, 10 sistin, 12 strüvit, 13 ürik asit taşı bulundu. Ölçüm sonuçlarına göre 6 taş grubu arasında dansite farkı istatistiksel olarak anlamlı anlamlıydı (p=0,0001). Taş tipi gruplarının yaş ortalamaları ve taraf dağılımları (sağ-sol) arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmedi (p=0,284, p=0,747). Taş tipi gruplarının cinsiyet dağılımları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptandı (p=0,037). Taş boyutlarının ve tiplerinin dağılımları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlendi (p=0,0001).

Sonuç:

Kontrastsız bilgisayarlı tomografide üriner sistem taşlarının dansite ölçümlerinin yapılması subtiplerinin tanınmasında faydalıdır. Bu sayede ürik asit taşları belirlenebilir ve hasta oral kemoliz tedavisine yönlendirilebilir. Bu da hastanın tekrarlayan görüntüleme işlemlerinden ve girişimsel tedavilerden kaçınmasını sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler: Bilgisayarlı tomografi, böbrek, oral kemoliz, ürik asit taşı, ürolitiazis