Amaç:
Çalışmada primer amaç, Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) hastalarında serum endokan düzeyleri ile klinik durumları arasındaki ilişkiyi değerlendirmekti. Sekonder olarak ise klinik sonuçlar açısından serum endokan seviyeleri ile diğer enflamatuvar parametreler arasındaki ilişkileri ortaya koymayı hedefledik.
Yöntem:
Çalışmaya, polimeraz zincir reaksiyon testi pozitif olan, 18 yaşından büyük, 44’ü stabil, 36’sı kritik durumda, ilk başvuru şikayeti kalp krizi veya iskemik inme olmayan toplam 80 COVID-19 hastası dahil edildi. Hastaların özellikleri ve klinik sonuçları, hematolojik ve biyokimyasal parametreleri, endokan düzeyleri, toraks bilgisayarlı tomografileri, tedavi yaklaşımları, vital bulguları ve COVID-19 semptomları değerlendirildi.
Bulgular:
Kritik hastaların ortalama yaşı stabil hastalardan anlamlı derecede yüksekti (71,00±13,27 ve 53,36±17,80; p<0,001). Kritik hastalarda kan ve serum parametreleri (C-reaktif protein, ferritin, prokalsitonin, laktat, nötrofil-lenfosit oranı, D-dimer, troponin T, üre, kreatinin, beyaz kan hücresi ve uluslararası normalleştirilmiş oran) anlamlı olarak daha yüksekti (p<0,05). Kritik hastalarda serum endokan düzeyleri anlamlı olarak yüksekti (518,9±513.31 ng/mL; p<0,001). Endokan, yaş, laktat ve troponin T’nin kritik hastaları stabil hastalardan ayırt etmede önemli ölçüde etkili olduğu bulundu. Kritik hastalar için 244,9 ng/mL endocan seviyesinin %88,9 duyarlılığa ve %63,6 özgüllüğe sahip olduğu görüldü.
Sonuç:
Serum endokan seviyeleri, başvurudaki klinik durumu tahmin etmek için yararlı bir biyobelirteçtir ve COVID-19 hastalarının prognozunu ve sonuçlarını öngörebilir.
Anahtar Kelimeler: COVID-19, endokan, prognoz