Özgün Araştırma

COVID-19 Pandemisinin Türkiye’deki Yetişkin Aşılamaya Etkisi

10.4274/BMB.galenos.2023.2023-06-055

  • Feyzanur Erdem
  • Nilay Çom Aybal
  • Mahnur Mahdum
  • Seçil Arıca

Gönderim Tarihi: 12.06.2023 Kabul Tarihi: 24.08.2023 Bagcilar Med Bull 2023;8(3):287-292

Amaç:

Bu çalışma, Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) pandemisinin Türkiye’deki yetişkin aşılama oranları üzerindeki etkisini değerlendirmeyi amaçlamıştır.

Yöntem:

Retrospektif tanımlayıcı nitelikteki bu çalışmaya 11.03.2019-11.03.2021 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi’nin Eğitim Aile Sağlığı Merkezleri’nde erişkin aşısı olmak isteyen 18 yaş ve üzeri bireyler dahil edildi. Veriler, Türkiye’deki ilk COVID-19 olgusu olan 11.03.2020 tarihinden bir yıl öncesi ve bir yıl sonrası için analiz edildi. Aşı bilgileri aile hekimliği bilgi sisteminden elde edildi ve veri analizi IBM SPSS programı kullanılarak yapıldı.

Bulgular:

Çalışmaya yaş ortalaması 57,27±17,74 (min: 18, maks: 96) olan toplam 1,139 katılımcı dahil edildi. Katılımcıların %60,8’i kadın, %39,2’si erkektir. 11.03.2019-11.03.2020 (pandemi öncesi) tarihleri arasında uygulanan toplam aşı dozu sayısı 310 iken, 11.03.2020-11.03.2021 (pandemi sonrası) tarihleri arasında uygulanan toplam aşı dozu sayısı 829 oldu. Pandemi öncesi en sık uygulanan aşılar hepatit B (%54,8), konjuge pnömokok (%50,7) ve mevsimsel grip aşıları (%11) idi. Pandemi öncesi aşı olanların yaş ortalaması 58,41±15,63 yıldı. Pandeminin ardından, katılımcılar arasında, özellikle kadınlarda yetişkin aşılama oranlarında önemli bir artış oldu (p<0,05). Aşılanma durumu yaşla birlikte önemli bir değişiklik göstermedi (p=0,781).

Sonuç:

Yetişkin aşılama hizmetlerinin kullanımı, COVID-19 pandemisinin başlangıcından bu yana önemli ölçüde artmıştır.

Anahtar Kelimeler: Aşılama, birinci basamak, COVID-19, pandemi

Tam Metin (İngilizce)