Öz

Amaç

Lenfödem, özellikle alt ekstremitelerde görüldüğünde hastaların yaşam kalitesini (QoL) olumsuz etkileyen karmaşık bir hastalıktır. Ancak, bu durumun QoL üzerindeki etkilerine dair sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, alt ekstremitelerde sekonder lenfödem tanısı konmuş bireylerde QoL'yi değerlendirmektir.

Yöntem

Bu çalışmada, alt ekstremite sekonder lenfödemi tanısı almış ve ayakta ya da yatarak tedavi gören hastalardan, lenfödem yönetim birimlerinde veriler toplanmıştır. Katılımcıların demografik özellikleri, lenfödemin klinik parametreleri ve beden kitle indeksleri (BKİ) kaydedilmiştir. Yaşam kalitesini değerlendirmek için lenfödem yaşam kalitesi (LQoL) ölçeği kullanılmış olup, LQoL skorları 20 seanslık MLD tedavisi öncesi ve sonrası olmak üzere iki farklı dönemde ölçülmüştür. Bu sayede, MLD tedavisinin yaşam kalitesi üzerindeki etkileri karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir.

Bulgular

Sekonder alt ekstremite lenfödemi tanısı konmuş toplam 67 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Lenfödem şiddeti, çevresel ölçümlerle değerlendirilmiş ve katılımcıların büyük çoğunluğunda orta ile ileri derecede şişlik tespit edilmiştir. Çalışmaya katılanların %79,1’i kadın, geri kalan 14’ü ise erkektir. Hastaların yaş aralığı 34 ile 83 yıl arasında değişmekte olup, ortalama yaş 58,67±10,97 yıl olarak hesaplanmıştır. Ortalama BKİ ise 34,41±7,13 olarak bulunmuştur. Tedavi öncesinde ortalama LQoL skoru 2,53±0,63 olarak ölçülmüştür. Eşleştirilmiş örneklem t-testi sonuçları, MLD tedavisi sonrasında LQoL skorlarında istatistiksel olarak anlamlı bir iyileşme olduğunu göstermiştir (p=0,035) ve bu durum tedavinin etkinliğini desteklemektedir. Ayrıca, BKİ ile LQoL skorları arasında Pearson korelasyon testi ile anlamlı bir pozitif ilişki saptanmıştır (r=0,291, p<0,021).

Sonuç

Bu çalışma, sekonder alt ekstremite lenfödemi olan hastalarda BKİ ile yaşam kalitesi arasında anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. MLD ise etkili bir tedavi yöntemi olarak bulunmuştur.