ÖZET

Amaç:

Bu çalışma, Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) pandemisinin Türkiye’deki yetişkin aşılama oranları üzerindeki etkisini değerlendirmeyi amaçlamıştır.

Yöntem:

Retrospektif tanımlayıcı nitelikteki bu çalışmaya 11.03.2019-11.03.2021 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi’nin Eğitim Aile Sağlığı Merkezleri’nde erişkin aşısı olmak isteyen 18 yaş ve üzeri bireyler dahil edildi. Veriler, Türkiye’deki ilk COVID-19 olgusu olan 11.03.2020 tarihinden bir yıl öncesi ve bir yıl sonrası için analiz edildi. Aşı bilgileri aile hekimliği bilgi sisteminden elde edildi ve veri analizi IBM SPSS programı kullanılarak yapıldı.

Bulgular:

Çalışmaya yaş ortalaması 57,27±17,74 (min: 18, maks: 96) olan toplam 1,139 katılımcı dahil edildi. Katılımcıların %60,8’i kadın, %39,2’si erkektir. 11.03.2019-11.03.2020 (pandemi öncesi) tarihleri arasında uygulanan toplam aşı dozu sayısı 310 iken, 11.03.2020-11.03.2021 (pandemi sonrası) tarihleri arasında uygulanan toplam aşı dozu sayısı 829 oldu. Pandemi öncesi en sık uygulanan aşılar hepatit B (%54,8), konjuge pnömokok (%50,7) ve mevsimsel grip aşıları (%11) idi. Pandemi öncesi aşı olanların yaş ortalaması 58,41±15,63 yıldı. Pandeminin ardından, katılımcılar arasında, özellikle kadınlarda yetişkin aşılama oranlarında önemli bir artış oldu (p<0,05). Aşılanma durumu yaşla birlikte önemli bir değişiklik göstermedi (p=0,781).

Sonuç:

Yetişkin aşılama hizmetlerinin kullanımı, COVID-19 pandemisinin başlangıcından bu yana önemli ölçüde artmıştır.

References

Vaccines and immunization: What is vaccination?. https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/vaccines-and-immunization-what-is-vaccination#:~:text=Vaccination%20is%20a%20simple%2C%20safe,makes%20your%20immune%20system%20stronger. Accessed 2023 May 1.

Zivich PN, Gancz AS, Aiello AE. Effect of hand hygiene on infectious diseases in the office workplace: A systematic review. Am J Infect Control 2018;46(4):448-455.

Toprak D, Köksal İ, Sargın M, Akan H. Adult vaccination, problems in practice and solution proposals, role of family physicians in adult vaccination. Türk Aile Hek Derg 2018;11(3):166-174.

A Brief History of vaccination. https://www.who.int/news-room/spotlight/history-of-vaccination/a-brief-history-of-vaccination. Accessed 2023 May 1.

Tan L. Adult vaccination: Now is the time to realize an unfulfilled potential. Hum Vaccin Immunother 2015;11(9):2158-2166.

Dash R, Agrawal A, Nagvekar V, Lele J, Di Pasquale A, Kolhapure S, et al. Towards adult vaccination in India: a narrative literature review. Hum Vaccin Immunother 2020;16:991-1001.

Alici DE, Sayiner A, Unal S. Barriers to adult ımmunization and solutions: Personalized Approaches. Hum Vaccin Immunother 2017;13(1):213-215.

Matenge S, Sturgiss E, Desborough J, Hall Dykgraaf S, Dut G, Kidd M. Ensuring the continuation of routine primary care during the COVID-19 pandemic: a review of the international literature. Fam Pract 2022;39(4):747-761.

At least 80 million children under one at risk of diseases such as diphtheria, measles and polio as COVID-19 disrupts routine vaccination efforts, warn Gavi, WHO and UNICEF. https://www.who.int/news-room/detail/22-05-2020-at-least-80-million-children-under-one-at-risk-of-diseases-such-as-diphtheria-measles-and-polio-as-covid-19-disrupts-routine-vaccination-efforts-warn-gavi-who-and-unicef. Accessed 2023 May 1.

Chandir S, Siddiqi DA, Mehmood M, Setayesh H, Siddique M, Mirza A, et al. Impact of COVID-19 pandemic response on uptake of routine immunizations in Sindh, Pakistan: An analysis of provincial electronic immunization registry data. Vaccine 2020;38(45):7146-7155.

Bechini A, Garamella G, Giammarco B, Zanella B, Flori V, Bonanni P, et al. Paediatric activities and adherence to vaccinations during the COVID-19 epidemic period in Tuscany, Italy: a survey of paediatricians. J Prev Med Hyg 2020;6(2)1:125-129.

Langdon-Embry M, Papadouka V, Cheng I, Almashhadani M, Ternier A, Zucker JR. Notes from the Field: Rebound in Routine Childhood Vaccine Administration Following Decline During the COVID-19 Pandemic - New York City, March 1-June 27, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020;69(30):999-1001.

Sell H, Assi A, Driedger SM, Dubé È, Gagneur A, Meyer SB, et al. Continuity of routine immunization programs in Canada during the COVID-19 pandemic. Vaccine 2021;39(39):5532-5537.

Babatunde OA, Olatunji MB, Omotajo OR, Ikwunne OI, Babatunde AM, Nihinlola ET, et al. Impact of COVID-19 on routine immunization in Oyo State, Nigeria: trend analysis of immunization data in the pre- and post-index case period; 2019-2020. Pan Afr Med J 2022;41:54.

COVID-19 Süresince Çocukların Rutin Aşılamaları (Routine Vaccinations of Children During COVID-19). https://covid19asi.saglik.gov.tr/TR-77810/covid-19-suresince-cocuklarin-rutin-asilamalari.html. COVID-19 Süresince Çocukların Rutin Aşılamaları (Routine Vaccinations of Children During COVID-19).https://covid19asi.saglik.gov.tr/TR-77810/covid-19-suresince-cocuklarin-rutin-asilamalari.html. Accessed at: 24.05.2023.

Mutlu HH, Coşkun FO, Sungur M. The Incidence and Awareness of Vaccination Among People Aged 65 and over Applied to a Family Medicine Outpatient Clinic. Ankara Med J 2018;18(1):1-13.

Moore LD, Robbins G, Quinn J, Arbogast JW. The impact of COVID-19 pandemic on hand hygiene performance in hospitals. Am J Infect Control 2021;49(1):30-33.

Yildirim AD, Erdem F, Esencan TY, Erdem B. Quality of the life and depression levels of pregnant women with suspected/confirmed Coronavirus Disease 2019 in Turkey. J Neurobehav Sci 2021;8:142-149.

Al LİR, Sönmezer MÇ, Ünal S. Where are we in adult vaccination? Evaluation to vaccination status of adults aged 65 and over who applied to the adult immunization unit of a tertiary university hospital in Turkey. Ankara Med J 2021;21(2):350-363.

COVID-19 Pandemisinin Türkiye’deki Yetişkin Aşılamaya Etkisi

ÖZET

References