Öz
Amaç
Bu çalışmanın amacı, sistemik skleroz (SSc) hastalarında D vitamini eksikliği ile yorgunluk şiddeti arasındaki ilişkinin yanı sıra uyku kalitesi ile ilişkisini değerlendirmektir.
Yöntem
Bu kesitsel çalışmaya EULAR/ACR 2013 sınıflandırma kriterlerine göre SSc tanısı konan 98 hasta dahil edilmiştir. D vitamini düzeyleri de dahil olmak üzere demografik, klinik ve laboratuvar verileri toplanmıştır. Yorgunluk şiddeti çok boyutlu yorgunluk değerlendirme (MAF) ölçeği kullanılarak, uyku kalitesi ise Pittsburgh uyku kalitesi indeksi (PSQI) kullanılarak değerlendirilmiştir.
Bulgular
D vitamini eksikliği olan hastalar anlamlı derecede daha yüksek MAF skorları (34,5’e karşı 22,4; p<0,001) ve PSQI skorlarına göre daha düşük uyku kalitesi (12’ye karşı 8; p<0,001) sergilemiştir. Çok değişkenli analiz, MAF skorunu [olasılık oranı (OR): 1,204, %95 güven aralığı (GA): 1,116-1,298, p<0,001] ve hastalık semptom süresini (OR: 1,009, %95 GA: 1,002-1,016, p=0,001) D vitamini eksikliğinin bağımsız belirleyicileri olarak tanımlamıştır. ROC analizi, MAF skoru ≤27,7 ve PSQI skoru ≤10,5’in D vitamini eksikliğini öngörmek için en uygun kesme değerleri olduğunu göstermiştir. D vitamini düzeyleri ile hem MAF (r=-0,610, p<0,01) hem de PSQI (r=-0,346, p<0,01) arasında anlamlı bir negatif korelasyon tespit edilmiştir.
Sonuç
D vitamini eksikliği, SSc’li hastalarda artmış yorgunluk ve daha kötü uyku kalitesi ile önemli ölçüde ilişkilidir. Bu bulgular, rutin tarama ve takviye yoluyla D vitamini eksikliğinin giderilmesinin SSc hastalarında yorgunluğu hafifletebileceğini, uyku kalitesini iyileştirebileceğini ve yaşam kalitesini artırabileceğini düşündürmektedir.