Öz
Amaç
Doğurganlık çağındaki kadınlarda yaygın bir endokrin bozukluk olan polikistik over sendromu (PKOS) ile yüksek serum ürik asit seviyeleri arasındaki ilişki ve bunun metabolik bozukluklarla bağlantısı ilgi çekici araştırma alanı olmaya devam etmektedir. Bu çalışmanın amacı, PKOS hastalarında serum ürik asit düzeyi ile yağlanma, vücut kompozisyonu ve hormonsal parametreler arasındaki ilişkiyi incelemek, bağımsız belirleyicileri tanımlamak ve ürik asidin metabolik bozukluklardaki rolünü değerlendirmektir.
Yöntem
Retrospektif çalışmaya, yaşları 18 ila 35 arasında değişen ve Rotterdam kriterlerine göre tanı konulmuş 123 PKOS hastası kadın ile PKOS veya hiperandrojenizmi olmayan, yaş ve vücut kitle indeksi (VKİ) açısından eşleştirilmiş 41 sağlıklı kadın dahil edilmiştir. Dışlama kriterleri, kronik hastalıklara sahip olunması ve hormonsal ve metabolik parametreleri veya ürik asit seviyelerini etkileyen ilaçların alınmasıdır. Elde edilen veriler hastaların adet geçmişlerini, antropometrik ölçümleri, hormonsal, metabolik ve vücut kompozisyonu parametrelerini içermektedir.
Bulgular
PKOS hastalarında serum ürik asit düzeyleri kontrollere göre anlamlı olarak yüksek saptanmıştır (p=0,008). Yaş ve VKİ açısından gruplar benzer özellikte olmasına rağmen, PKOS hastalarında bel-kalça oranı daha büyüktür (p=0,009). PKOS grubunda açlık insülini (p=0,026) ve dinamik insülin indeksleri (p=0,001) anlamlı derecede yüksek olmasına rağmen insülin direnci için homeostaz model değerlendirmesi (HOMA-IR) benzer bulunmuştur (p=0,064). Lipid profilleri, visseral adipozite indeksi ve lipid birikim ürünü (LAP) dahil olmak üzere metabolik veya vücut kompozisyonu parametrelerinde anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir. Çoklu regresyon analizi, HOMA-IR (B=0,16, p<0,001), VKİ (B=0,03, p=0,017) ve LAP’nin (B=0,01, p=0,035) ürik asidin bağımsız belirleyicileri olduğunu ve bunların varyansın %48,4’ünü açıkladığını göstermiştir (R²=0,484, düzeltilmiş R²=0,467).
Sonuç
Bu çalışma, PKOS hastalarındaki metabolik bozukluklar ile serum ürik asit yüksekliği arasında, özellikle insülin direnci ve adipozite ile anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Ürik asit PKOS’de erken metabolik risk değerlendirmesinde bir potansiyel biyokimyasal belirteç olabilir.